Dat ging lekker soepeltjes bij de wekelijkse persconferentie van premier Dick Schoof. Gewoon even ''per ongeluk'' verklappen dat de NAVO in 2032 5 procent van het bbp wil zien verdwijnen richting tanks, drones en digitale kanonnen. Oh, en dat stond dus nog geheim. Niet zomaar een detail hoor — het ging om een strategisch vertrouwelijke brief van Rutte himself als NAVO baas. Wat zeg je dan? "Oeps."
Rutte’s geheime brief nu al op straat dankzij Schoof
Officieel zou Mark Rutte zijn grote militaire plannen pas uit de doeken doen tijdens de NAVO-top op 24 en 25 juni in Den Haag. In een keurig briefje aan alle NAVO-lidstaten kondigde hij aan daar zijn "nieuwe norm" te presenteren. Maar Dick Schoof had andere plannen. Die rammelde het hele plan er alvast uit op z’n persconferentie, inclusief exacte percentages én jaartal. Het leek er sterk op dat hij dacht dat dit al lang openbaar was. Newsflash, Dick: dat was het dus niet.
“Zoals u weet heeft de SG van de NAVO alle partners een brief geschreven met de inzet van 3,5 procent harde militaire uitgaven te behalen in 2032 en 1,5 procent met daaraan gerelateerde uitgaven,” zei hij doodleuk.
En zo werd een geheim diplomatiek plan voor miljardenuitgaven gedegradeerd tot een knullig slippertje met live persregistratie.
5 procent?!
Tot nu toe gold nog het bekende NAVO-streefdoel: 2 procent van het bbp voor defensie. Al jaren mopperen de Amerikanen dat Europa te weinig meebetaalt aan het bondgenootschap, en Trump eist al tijden 5 procent.
En nu Rutte één keer op de koffie is geweest bij president Trump, zwicht hij natuurlijk direct onder het gewicht van de Amerikaanse spierballenretoriek.
Rutte blijft Rutte: altijd vriendelijk glimlachend "ja" zeggen, vooral als iemand met bommen en budgetten aan tafel zit.
Overigens is het geen nieuw idee. Donald Trump riep al tijdens zijn eerste presidentschap dat de Europese NAVO-landen veel te weinig betaalden en dat het tijd werd om minstens 5 procent van hun bbp te reserveren voor defensie.
Toen Trump dat zei, werd het afgedaan als gevaarlijke macho-retoriek, als een dreiging voor de wereldvrede en het begin van een nieuw militair tijdperk.
Maar nu Rutte dezelfde lijn doordrukt met een beleefde glimlach en een “strategische visie”? Is het ineens realistisch, noodzakelijk en volwassen beleid.
Kortom: het is niet wat je zegt, het is wie het zegt — en hoe woke je je woorden inpakt.
Rutte de generaal
Terwijl wij dachten dat Rutte zijn dagen zou slijten met paneldiscussies over "trans-Atlantische samenwerking", blijkt de man inmiddels de NAVO-norm met tientallen miljarden omhoog te trekken alsof hij een Europese Rambo is met spreadsheet in de hand.
De man is amper weg uit het Torentje of hij wil ons bbp al richting kogelregens en F-35’s stuwen.
En let op: van die 5 procent gaat ‘slechts’ 3,5 naar “echte defensie” — dus tanks, soldaten, geweren en andere gezellige dingen. De resterende 1,5 procent mag op aan cyberveiligheid, nieuwe bruggen en andere infrastructurele speeltjes waar Defensie “van meeprofiteert”. Oftewel: militaire bijvangst met belastinggeldsmaakje.
Nederland? Gaan tientallen miljarden kosten
Voor Nederland betekent dit dat er tientallen miljarden extra uit de staatskas getrokken moeten worden.
En dat in een tijd waarin we “geen geld hebben” voor betaalbare woningen, normale boodschappen, energie of goede zorg.
Maar goed — als het aan Rutte ligt, hebben we straks wel genoeg Apache-helikopters om een regenboogvlag op de Afsluitdijk te hijsen.
Want veiligheid, dat is onbetaalbaar. Tot je ziet wat het kost. En je afvraagt waarvoor.
